Μια από τις πιο συνηθισμένες παθήσεις που επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα του σπέρματος και τη γενικότερη ικανότητα γονιμοποίησης του άνδρα είναι η κιρσοκήλη.
Η κιρσοκήλη είναι μία ανωμαλία που παρουσιάζεται στο 11.7% των ανδρών. Ωστόσο, σε όσους έχουν παθολογικό σπερμοδιάγραμμα το ποσοστό εμφάνισης της κιρσοκήλης αυξάνεται και ανέρχεται περίπου στο 25%.
Πρόκειται πρακτικά για διαταραχή των φλεβών που απομακρύνουν το αίμα από τους όρχεις οι οποίες, λόγω κακής κατασκευής, διογκώνονται και ακολουθούν οφιοειδή πορεία, με αποτέλεσμα το αίμα να λιμνάζει στους όρχεις.
Συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα, αλλά κάποιες φορές μπορεί να εμφανιστεί αίσθημα βάρους ή δυσφορίας και σπανιότερα πόνος στον όρχι που πάσχει. Τα συμπτώματα γίνονται εντονότερα όταν αυξάνει η βαρύτητα της κιρσοκήλης και επιδεινώνονται από την ορθοστασία ή τη σωματική άσκηση.
Η έγκυρη διαγνωσή της απαιτεί τη διενέργεια μια εξειδικευμένης εξέτασης έγχρωμου υπερηχογραφήματος του οσχέου (doppler οσχέου), όπου θα καταμετρηθεί το εύρος των φλεβών και θα διαπιστωθεί η παλινδρόμηση του φλεβικού αίματος.
Η παρουσία της κιρσοκήλης έχει αποδειχθεί ότι βλάπτει προοδευτικά τον όρχι μέσω διαφόρων μηχανισμών όπως της υποξίας και της υψηλής θερμοκρασίας, με τελικό αποτέλεσμα την χαμηλή ποιότητα σπέρματος, την αυξημένη καταστροφή του γενετικού υλικού του σπέρματος (DNA fragmentation) και την ανδρική υπογονιμότητα.
Το DNA fragmentation (κατακρήμνιση γενετικού υλικού) όταν είναι υψηλό έχει ενοχοποιηθεί για μικρές πιθανότητες φυσιολογικής σύλληψης καθώς επίσης και για αυξημένο ποσοστό αποβολών κατά το πρώτο τρίμηνο κύησης.
Η θεραπεία της είναι αποκλειστικά χειρουργική. Mε τη χρήση χειρουργικού μικροσκοπίου (μικροχειρουργική κιρσοκηλεκτομή, microsurgical varicocelectomy), η διόρθωση είναι πλέον λεπτομερής με αποτέλεσμα κλασσικές επιπλοκές παλαιότερων χειρουργικών τεχνικών (όπως η υποτροπή και η υδροκήλη) να έχουν εξαλειφθεί.
Η μικροχειρουργική αποκατάσταση της κιρσοκήλης είναι η πιο αποτελεσματική χειρουργική θεραπεία για τη κιρσοκήλη συγκρινόμενη με όλες τις άλλες χειρουργικές μεθόδους και πραγματοποιείται αποκλειστικά από εξειδικευμένους ανδρολόγους.
